تاریخچه شیشه
مانند بسیاری از مواد دیگر ، در مورد اختراع شیشه نیز تردید بسیاری وجود دارد. نقل شده که بازرگانان فنیقی، ضمن پختن غذا در ساحل دریا به یکی شدن ماسه و قلیا پی برده اند و نظر آنان را به خود جلب کرد و سبب انجام تلاشهای بعدی در راه تولید شیشه شده است .
مصریها در هزاره ششم پیش از میلاد ، جواهرات بدلی شیشهای میساختند. در سال 290 میلادی ،از شیشه پنجره ساخته شد. در طی قرون وسطی ، ونیز به مرکز انحصاری صنعت شیشه بدل شده بود. در سال 1688 شیشه جام در فرانسه به شکل فراورده نو عرضه گردید. در سال 1608 میلادی، در "جیمزتاون" در ویرجینیای ایالات متحده ، صنعت شیشه پایهگذاری شد.
در سال 1914، فرایند فورکالت در بلژیک برای کشش مداوم ورق شیشه بوجود آمد.
صنعت شیشهسازی ، در ایران سابقه بسیار طولانی دارد که به حدود پیش از 2000 قبل از میلاد میرسد. کشف یک ظرف شیشهای زرد رنگ صدفی با زینتی شبیه به خطوط شکسته موجدار که در یکی از قبرستانهای لرستان پیدا شده ، یک گردنبند شیشهای حاوی دانههای آبی رنگ متعلق به 2250 سال پیش از میلاد ، در ناحیه شمال غربی ایران و قطعات شیشهای مایل به سبز که در کاوشهای باستان شناسی لرستان ، شوش و حسنلو بدست آمده است، نشان دهنده سابقه تاریخی صنعت شیشهسازی در ایران است.
سیر تحولی و رشد
کشف بطریهای گردن دراز که دهانه آن با نقره مسدود شده بود در قرن 12 میلادی ، قالبهای ساخت وسایل شیشهای در نیشابور ، نشان دهنده شتاب بیشتر صنعت شیشهگری در اوایل رواج اسلام در ایران است که بهتدریج با رونق صنعت شیشهسازی در ایتالیا ، راه زوال را در پیش گرفت که تا قرن هفدهم میلادی ادامه یافت. از آن پس ، رونق و بازسازی این صنعت دوباره شروع شد و به مدد مهارت ایرانیان در رنگ آمیزی شیشه ، شتاب چشمگیری پیدا کرد. از آن جمله ، میتوان ساختن انواع محصولات مختلف شیشهای از ابریق گرفته تا گلدان ، بطری و … در شیراز ، اصفهان و قم در قرنهای دوازدهم و هجدهم میلادی را برشمرد. اما از آن زمان به بعد ، بیلیاقتی و غفلت دولمتردان وقت باعث شد صنعت شیشهسازی در ایران افت کند.
با وجود هزاران فرمول جدید شیشه که طی 30 سال گذشته بوجود آمده ، درخور توجه است که هنوز مانند 2000 سال پیش ، 90 درصد تمام شیشههای جهان از آهک ، سیلیس و کربنات سدیم تشکیل یافتهاند .
تاریخچه شیشه گری
شیشه در حدود ۳۶۰۰ سال پیش از میلاد در مصر ساخته شده است . شیشه گری یکی از قدیمی ترین حرفه هایی است که بشر بدان اشتغال داشته است . مصری ها سازنده اولین اشیای شیشه ای بوده اند . ظروف به دست آمده از حفاری مصر قدمت 5 هزار ساله دارد . مصریان باستان شیشه گران بی نظیر و برجستهای بودند.
شیشههای قدیمی به علت نا خالصیهای موجود در آن رنگی بودند و نور را از خود عبور نمیدادند .
رومیان نیز در فن شیشه گری مهارت داشته اند . در این صنعت از سایرین پیشرفته تر بودند . رونق شیشه سازی در نخستین ادوار تاریخ اسلامی صورت گرفته است ، زیرا هـنری بود که در مساجد و زیارتگاه ها و تزیینات مـذهـبی جلوه خاصی داشته و مورد استفاده قرار می گرفـت . در ایران نیز ساختن شیشه قـدمت چند هزار ساله دارد .
نخستین واحد ماشینی تولید شیشه ساختمانی در ایران در سال 1340 شروع به کار کرد .